Peter Ackroyd - Oscar Wilde'ın Son Vasiyeti

İngiliz edebiyatının en önemli biyografi yazarlarından Peter Ackroyd ve Oscar Wilde üzerine yazdığı biyografik kurgu romanı "Oscar Wilde’ın Son Vasiyeti."

Peter Ackroyd (1949 -)

Peter Ackroyd (1949 -)

Peter Ackroyd, 1949 yılında Londra’da dünyaya geldi. Yüksek öğrenimini Cambridge Üniversitesi’nde bitirdikten sonra Yale Üniversitesi’nde araştırmacı olarak bulundu. "Spectator" dergisinde yayın yönetmenliği, "The Times" gazetesinde de baş kitap eleştirmenliği görevlerinde bulundu. “Sunday Times” başta olmak üzere çeşitli gazete ve dergilerde deneme, eleştiri, sinema ve tiyatro yazıları yayımlandı.

Ackroyd’un ilk romanı "The Great Fire of London" ("Londra Yanıyor" çev. Aslı Çelik, 2002) 1982’de yayımlandı. Türkçeye çevrilen öteki romanları: Booker Ödülü’ne aday gösterilen "Chatterton" (1987; çev. Füsun Elioğlu, YKY, 1995) "English Music” (1992; "İngiliz Müziği" çev. Oya Dalgıç, YKY, 1995) "The House of Doctor Dee" (1993; "Doktor Dee’nin Evi" çev. Özcan Kabakçıoğlu, YKY, 2004) "Dan Leno and the Limehouse Golem" (1995; "Cinayet Sanatı" çev. Burçin Karamercan, 2016) "Hawskmoor" (1985; çev. Gül Tekay Baysan-Candan Baysan, YKY, 2006) "First Light" (1989; "İlk Işık" çev. Mehmet H. Doğan, YKY, 2007) "The Fall of Troy" (2006; "Troya’nın Düşüşü" çev. Mehmet H. Do-ğan, YKY, 2009), "Casebook of Victor Frankenstein" ("Victor Frankenstein’in Vaka Defteri" çev. Duygu Akın, YKY, 2010)

Romanlarının yanı sıra Edgar Allan Poe, William Blake, Thomas More, Charles Dickens ve T. S. Eliot gibi ünlü yazar ve düşünürleri çağları ve çevreleriyle birlikte ele aldığı biyografileriyle ve Thames nehri ve Londra üzerine yazdığı incelemelerle de tanınan Ackroyd’un şiir ve deneme kitapları da vardır.

Tarihsel ve biyografik özellikler taşıyan konulardan oluşturduğu özgün yapıtlarıyla büyük ün kazanmıştır.

Oscar Wilde'ın Son Vasiyeti (Simavi Yayınları, Nisan 1994)

Oscar Wilde'ın Son Vasiyeti (1983)

İngiliz edebiyatının en önemli biyografi yazarlarından Peter Ackroyd ve Oscar Wilde üzerine yazdığı biyografik kurgu romanı "Oscar Wilde’ın Son Vasiyeti."

Oscar Wilde’ın kendi kaleminden, 4 Ağustos 1900 ile öldüğü gün olan 30 Kasım 1900 tarihleri arasındaki zaman diliminde tuttuğu, Peter Ackroyd’un yarattığı kurgusal günlüğü okuyoruz.

“Kendi çağımın en büyük sanatçısıydım, bundan kuşkum yok, yaşadığım trajedi de kendi dönemimin en büyüğü.”

Oscar Wilde’ın yalnızlık ve sefalet içinde geçen son zamanlarında yazdığı bu günlükte sadece son birkaç ayına değil, zamanda geriye giderek; yazarın çocukluk ve gençlik yıllarına, aile hayatına, eğitimine, sanat yaşantısına ve sanat çevresindeki ilişkilerine, sanata bakış açısına, mahkeme ve cezaevi dönemlerine, hapse girmesine sebep olan cinsel yönelimlerine, psikolojik buhranlarına, aynı zamanda o dönemlerin sanat ve kültür yaşamına tanıklık ediyoruz.

“Kişinin kendi ayrıcalığını bilip yalnızlığı seçmesi başkadır, tek başına kaldığını düşünmesi başka.”

1983’ten itibaren tüm dünyada birçok baskı yapan “Oscar Wilde’ın Son Vasiyeti” (The Last Testament of Oscar Wilde) Peter Ackroyd’un Türkçe’ye çevrilen ilk eseridir. İlk baskısını Simavi Yayınları’nın Tomris Uyar çevirisiyle Nisan 1994’te yapan kitap, daha sonra Yapı Kredi Yayınları tarafından Eylül 2015’te yine Tomris Uyar çevirisiyle yeniden çıktı.

1984 yılında Somerset Maugham Ödülü’nü kazanan roman, Oscar Wilde hayranları ve biyografik kurgu romanları sevenler için biçilmiş kaftan.

---

Alıntılar

“Aylaklık sanatçının biçilmiş kaftanıdır.”

“Edebiyat dendiğinde aklıma hep gelen, o sessiz saatlerin yumuşaklığı ve gizliliğidir.”

“Sanatçının hayatı unuttuklarıyla belirlenir, anımsadıklarıyla değil.”

“Ben de Baudelaire’in zengin tınılı acısının büyüsüne kapılarak dünyanın karanlık köşelerini araştırmaya girişmiştim.”

“Hoş bir fantezide yavan bir doğrudan daha büyük gerçek payı vardır.”

“Bir keresinde kendimi Piccadilly’deki bir dükkânın tezgâhında yatan bir maske gibi gördüm. Bir sürü insan içeri girip beni yüzlerine taktılar; yansımı, garip beyaz bir şey, aynalarda izledim, sonra gülerek beni yine tezgâhın üstüne fırlattılar.”

---

Oscar Wilde'ın Son Vasiyeti (YKY, Eylül 2015)

Yayınevi: Yapı Kredi Yayınları

Çevirmen: Tomris Uyar

Sayfa Sayısı: 172

Kategori: Biyografi / Roman

“Gerçek şahsiyetleri edebi metinde ete kemiğe bürümeyi yazar kimliğinin simgesi haline getiren Ackroyd’un becerisini ispatladığı ilk eser Oscar Wilde’ın Son Vasiyeti’dir.” – The Guardian

“Son yıllarda İngiliz edebiyatının en akıcı, en seçkin ürünlerinden biri. Zeki ve dokunaklı… Wilde onu kendisi yazmış olmak isterdi herhalde…” – Time Out

“Neredeyse gizemli bir parlaklık ve zekâ…” – Sunday Times