Pandabiyat Kasım 2023 Okuma Listesi

İlber Ortaylı - Cumhuriyet’in Doğuşu - Kurtuluş ve Kuruluş Yılları - Kronik Kitap

İLBER ORTAYLI’NIN KALEMİNDEN KURTULUŞ VE KURULUŞ YILLARI

“Türkiye Cumhuriyeti’ni kuran insanlar basit maceracılar, küskünler veya kendine yer arayanlar değildir. Her birinin imparatorlukta komutan olarak, bürokrat olarak, münevver olarak seçkin bir yeri zaten vardı. Türkiye Cumhuriyeti’ni kuran insanların idealini takip etmemiz gerekiyor. Çünkü onlar devrin modası olan demokrasi düşmanlığına değil, kurdukları cumhuriyetin demokrasi niyetli bir devlet olarak devamına çalıştılar. Hepsini şükranla anıyoruz ve anmalıyız.” -İlber Ortaylı

Cumhuriyet’in Doğuşu, Gazi Mustafa Kemal Paşa’nın validesi Zübeyde Hanım’ın yeterince ilgilenilmemiş hayatıyla açılıyor. Atatürk’ün doğduğu ve askerlik mesleğine girdiği dönem olan II. Abdülhamid dönemi, Balkan Savaşları, Birinci Dünya Savaşı’na girişimizden evvelki akil ses İsmet Paşa, fedakâr askerlerin savaşı Çanakkale, büyük bir direnişi örgütleyen Sultanahmet Mitingleri ile devam ediyor. 19 Mayıs 1919’da kurtuluşun ilk adımı atılarak “bitti” gözüyle bakılan bir millet yeniden diriliyor.

Zaferin başlama ânının paşası Kâzım Karabekir, İstanbul’un işgali, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin açılışı, ölüm fermanı olarak nitelendirilebilecek Sevr Antlaşması, Kars’ın kurtuluşu, İnönü Muharebeleri, Sakarya Meydan Muharebesi, Ankara Antlaşması, Başkomutanlık Meydan Muharebesi ve tarihe altın harflerle kazınan bir Millî Mücadele tarihi… Saltanatın kaldırılması, bir kurucu antlaşma vazifesi gören ve pek çok efsaneye konu olan Lozan, cumhuriyet kavramı ve Osmanlı İmparatorluğu’ndan sonra inşa olunan Türklerin yeni devleti Türkiye Cumhuriyeti…

Cumhuriyet’in en başarılı ve başarısız dönemleri hangileriydi? Demokrasi serüvenimiz nasıl ilerledi? Millî Mücadele’nin mirasına ne kadar sahip çıkıldı? Eğitim ve sağlık meselelerimize dair geleceğe umutla bakabiliyor muyuz? Halifelik, harf devrimi, On İki Ada, İkinci Dünya Savaşı’ndaki tarafsızlığımız gibi konuları nasıl yorumlamalıyız?

100 yıllık tarihimizin en hassas konularının en anlaşılır biçimde yorumlandığı Cumhuriyet’in Doğuşu, kurtuluşun ve kuruluşun tarihini bir araya getiriyor.

Tarihi bizlere yeniden sevdiren İlber Ortaylı hocamızdan, cumhuriyetimizin 100. yılına unutulmaz bir armağan…

Sayfa Sayısı: 304 / Kategori: Tarih

---

Booth Tarkington - Alice Adams - PND Kitap

Amerikan edebiyat tarihinin en büyük yazarlarından biri olarak gösterilen, Kurgu Dalında Pulitzer Ödülü’nü birden fazla kez kazanan dört yazardan biri olan Booth Tarkington’un; ilk kez 1921’de yayımlanan ve 1922’de Pulitzer Ödülü’nü ikinci kez almasını sağlayan romanı “Alice Adams” ilk kez Türkçede!

Daha önce iki kez sinemaya uyarlanan Alice Adams, 1935 uyarlamasıyla en iyi film ve en iyi kadın oyuncu dallarında Oscar’a aday gösterilmiştir. Filmin yönetmenliğini Oscar Ödüllü George Stevens üstlenirken, filmde Alice Adams’ı Katharine Hepburn oynamıştır. Aynı yıl en iyi kadın oyuncu ödülünü alan Bette Davis, ödülü Hepburn’ün hak ettiğini söylemiştir.

Yaşadığı ağır hastalığa rağmen onurlu duruşunu korumak isteyen idealist bir baba, çocuklarının daha iyi şartlarda yaşamasını isteyen ve kocasına baskı yaparak yanlış işlere girmesine sebep olan bir anne, ailesinden gerekli desteği ve ilgiyi görmediği için hatalı seçimler yapan bir erkek kardeş, kasabaya yeni gelen ve Alice Adams’a âşık olan yakışıklı zengin Arthur Russell... Alice Adams ise sosyal statü basamaklarını tırmanmak isteyen, bu uğurda yalanlar söylemek zorunda kalan, zengin akranları tarafından dışlanan güzel bir genç kız.

Kurgusal bir Ortabatı Amerikan kasabasında, alt-orta sınıf bir ailenin gelişen sanayi toplumu içerisindeki sınıf mücadelesini ve ekonomik duruma bağlı sosyal statülerin getirdiği ilişkilerin, bu aile fertlerinin üzerindeki etkilerini anlatan romanda; Alice Adams, her dönemin okuyucusunu büyülemeye devam ediyor.

Çevirmen: Ecem Tuğçe Göker / Sayfa Sayısı: 308 / Kategori: Roman

---

Erendiz Atasü - Herkes Sevdiğini Öldürür - Sia Kitap

“Kadının başından hüsranla bitmiş iki aşk macerası geçmişti; eh, adam da tabii bir şeyler yaşamıştı o yaşa kadar. Kadın acıma illetinden mustaripti ve adam birilerinin ona acımasına bayılıyordu. Böylece zıt ipliklerin birbirine dolanması gibi hayatları birbirine karıştı… Kadında onur yaraları, gönül yaraları üstleri kabuk bağlamışsa da bazen hâlâ kanıyordu; adam ise her yanını yara sanıyordu. Sunamadığı şefkat, memelerde tıkanıp kalmış, loğusa ateşine yol açan akıtılamamış süt gibi rahatsız ediyordu kadını…” Herkes Sevdiğini Öldürür’de, usta yazar Erendiz Atasü okurunu son yazdığı öykülerle buluşturuyor. Yine kadına, kadının iç dünyasına, onu kuşatan dış dünyaya odaklı öyküler. Edebiyatın toplumsal işlevinin bilincinde olarak, cumhuriyetçi ve hümanist bakış açısını göz ardı etmeden kadın bakış açısıyla, gözlem ve imgelem gücüyle olaylara ve durumlara bakıyor. Yaşadığı ülkenin pek çok açıdan geçirdiği değişimlerin bireyin ruh yapısını nasıl etkilediği Atasü’nün öykülerinde çokça işlenir. Kadınların yaşamındaki en çarpıcı anları, olayları alır, onları şiirsel bir dille anlatır. Simgesel betimlemelerle ördüğü öykülerde her bireyin, ama öncelikle kadınların kendilerinden bir iz bulmaması olanaksızdır.

Sayfa Sayısı: 256 / Kategori: Öykü

---

Maurice Blanchot - Gelmekte Olan Kitap - Sel Yayıncılık

Edebiyatla felsefe arasındaki ilişkinin keşfinde kilit isimlerden biri olan Maurice Blanchot denemeleriyle, Barthes, Foucault ve Derrida gibi önemli teorisyenlerin çalışmalarına biçimsel olarak da yadsınamaz izler bırakmıştır. Bu bakımdan Blanchot'nun yazınsal uzamı bir parçalanma, sözsüz bir söz, yazısız bir yazı teşebbüsü; söylemi bozma, sembolleriyse dağıtma gayesidir.

Blanchot, 1953-1958 yıllarında La Nouvelle Reuve Française'de yayımlanan edebiyat eleştirilerinin bir derlemesi niteliğindeki Gelmekte Olan Kitap'ta; yazının barındırdığı sırlardan bunun bir gereklilik ve mânâ arayışı olarak ortaya konmasına, yazın dünyası ve romandan, edebiyatın ve kitabın geleceğine çok katmanlı edebî ve felsefi bir incelemeye girişiyor. Rousseau'dan Proust'a, Artaud'dan Broch'a, Beckett'ten Musil'e, Mallarmé'den James'e ve Hesse'ye uzanan bu denemelerde dünyayı, onu yeniden yapılandırıp kendi kendini doğurarak bir kere daha tanımlamaya girişen edebî deneyimi sorgularken, yazarları ise edebiyatı, köklerine ve aynı zamanda yokluk noktasına, "yazının sıfır derecesine" götüren kişiler olarak konumlandırıyor.

Zamansallığın dışında ve hiçlik deneyiminin taşıyıcısı vazifesindeki yansız söz arayışının bir ifadesi olan Gelmekte Olan Kitap, kâh "sınır noktası"nı arayışı ve kelimenin gücüyle, kâh eserin yokoluşuyla, anlatının amacını, imkânsızlığını, yıkımını ve sonsuz doğasını sergiliyor.

Çevirmen: Zeynep Turan / Sayfa Sayısı: 312 / Kategori: Edebiyat-İnceleme

---

Ayşe Hicret Aydoğan - Mozart’ın Nasırlı Elleri - Hece Yayınları

Ayşe Hicret Aydoğan, Mozart’ın Nasırlı Elleri adlı öykü seçkisiyle kadının ruh çöküntülerini, arzu ve kırılganlık bağlamında kimi zaman teslimiyetle kimi zaman isyankâr, direkten bir sesle yansıtır. Öyküler toplumsal önyargıları derinden sorgulayan bireysel ve çekingen bir sesin edebiyat dünyasına girişini müjdeler. Hicret, öykülerdeki sağlam kurgusuna müziğin tınısını ekleyerek kendine has bir edebî duyuşu da sergiler. Kimi zaman bir piyanonun tuşlarında, kimi zaman bir leşin içinde çırpınan, kimi zaman da rüzgârın kanatlarında uçuşan tekinsiz öyküler, okura sıradanlığın içerisinde süzülen yaşamın ağırlığını/gizemini anımsatır. On öyküden oluşan bu ilk kitap bireysel sancıların, yaşantıların, çatışmaların resmini yansıtıyor.

Ahmet Sait Akçay

“Okuduğum her cümlede, yazdığım her hecede leş de vardı artık. Yeni bir dil öğreniyor gibiydim. Duvarlarıma kokusu sinmişti. Ellerinin izleri bedenimde geziyordu. Meyve yerken sonradan gördüğün kurttan sonra günlerce geçmeyecek bir bulantı gibiydi. Leş içimdeyken, aynı gözlerle göremiyordum. Elimde makas, gitmek fiilini leşin üzerine göre dikmeye çalışıyordum. Ama ben kendi söküğümü bile dikemezdim ki. Boyumdan büyük işlere kalkışmıştım. Hayatıma giren her leş gibi sandım bunu da.”

Sayfa Sayısı: 56 / Kategori: Öykü